Όταν τα τραγούδια 'τα βάζουν' με την πολιτική εξουσία

Το τελευταίο τραγούδι του Νίκου Πορτοκάλογλου προκάλεσε εθνικό ντιμπέιτ και απίστευτη διαμάχη στο διαδίκτυο. Πολλοί έσπευσαν να κατακρίνουν τον καλλιτέχνη που έβαλε στους στίχους του πράγματα που αφορούν την Ελλάδα της κρίσης και τη συμπεριφορά μας, όπως εκείνος την είδε, ως Έλληνες. Κι όμως δεν είναι η πρώτη φορά που κυκλοφορούν τέτοια τραγούδια. Η Ελλάδα έχει πολύ μακρά ιστορία σε δημιουργίες με πολιτικό, καυστικό, κοινωνικό ή και σατιρικό
περιεχόμενο. Από την εποχή του ρεμπέτικου μέχρι και σήμερα έχουν κυκλοφορήσει δεκάδες τραγούδια που αντί για το συνηθισμένο, να εξυμνούν τον έρωτα, προσπάθησαν να καυτηριάσουν, θέλησαν να αναδείξουν ή να επικεντρώσουν σε προβλήματα της χώρας.

Συγκεντρώσαμε σε μια λίστα μερικά από τα κομμάτια που μας έχουν μείνει περισσότερο όλα αυτά τα χρόνια και έχουν αυτό το κοινό χαρακτηριστικό. Πιάνονται από την πολιτική κατάσταση, αναλύουν μελωδικά τα κοινωνικά αδιέξοδα ή φωνάζουν εξοργισμένα για όσα ταλαιπωρούν αυτή τη χώρα.

1. Ρεμπέτικο - Της Αμύνης τα παιδιά

Το τραγούδι αναφέρεται στο "Κίνημα της Εθνικής Άμυνας" των Ε. Βενιζέλου, Π. Κουντουριώτη και Π. Δαγκλή που κατέληξε μεταξύ άλλων στην αποχώρηση του βασιλιά Κωνσταντίνου από τη χώρα το 1917. Αναφέρεται πως το αρχικό τραγούδι ήταν κάποιο παραδοσιακό, το οποίο δεν διασώζεται και δεν γνωρίζουμε συνθέτη και στιχουργό.

Η διασκευή που σώζεται: Μουσική - Σταύρος Ξαρχάκος Στίχοι Νίκος Γκάτσος – Αγαθή Δημητρούκα.

2. Μάρκος Βαμβακάρης - Όσοι γίνουν πρωθυπουργοί

Ο δημοφιλής ρεμπέτης έγραψε το συγκεκριμένο τραγούδι το 1936, πριν ανέβει ο Ι. Μεταξάς στην εξουσία όπως είπε, αφού αν συνέβαινε αυτό θα τον είχαν λογοκρίνει. Τη χρονιά εκείνη έφυγαν από τη ζωή ο Κωνσταντίνος Δεμερτζή, Γεώργιος Κονδύλης, Ελευθέριος Βενιζέλος, Αλέξανδρος Παπαναστασίου, Παναγής Τσαλδάρης και Αλέξανδρος Ζαΐμης, που όλοι τους είχαν διατελέσει πρωθυπουργοί.
Μουσική-Στίχοι: Μάρκος Βαμβακάρης

3. Γιώργος Μαρίνος - Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών

Κυκλοφόρησε το 1975 με τον τίτλο "Μαθήματα δικτατορίας άνευ διδασκάλου" αλλά έχει μείνει γνωστό ως "Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών". Στον πυρετό της πτώσης της δικτατορίας των Συνταγματαρχών, ο Γιώργος Μαρίνος σατιρίζει τον γραφικό και παρανοϊκό δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο.
Στίχοι: Γιώργος Κακουλίδης / Μουσική: Γιώργος Κριμιζάκης

4. Φατμέ - Υπάρχει Λόγος Σοβαρός

Το συγκρότημα των Φατμέ στα μέσα του '80, 1985, όταν πια η μεταπολίτευση είχε εδραιωθεί για τα καλά, είχε επέλθει και η... "αλλαγή", εξηγεί γιατί "υπάρχει λόγος σοβαρός" που ο Έλληνας της εποχής "ήταν νέος χλιαρός".

5. Χάρις Αλεξίου - Ελένη

Ο Θάνος Μικρούτσικος συνεγάζεται με την Χαρούλα Αλεξίου σε ένα δίσκο που έκανε πάταγο με τίτλο "Η αγάπη είναι ζάλη". Στα χρόνια της "σοσιαλιστικής ευφορίας" του Ανδρέα Παπανδρέου, το 1986, η Αλεξίου τραγουδά για τα "πολιτικά αηδόνια" και φωνάζει "να πεθαίνεις για την Ελλάδα είναι άλλο και άλλο εκείνη να σε πεθαίνει".
Στίχοι:Μπάμπης Τσικληρόπουλος - Μουσική:Θάνος Μικρούτσικος

6. Βασίλης Παπακωνσταντίνου - Καταρρέω

Σε στίχους Νικόλα Άσημου, ο Βασίλης Παπακωσνταντίνου τραγουδά για την αγάπη του που τον έκανε κερατά και δηλώνει πως θα ερωτευτεί τον Παπαντρέω και πως θα του ζητήσει να τον κάνει υπουργό. Το τραγούδι περιλαμβάνεται στο δίσκο "Χαιρετίσματα" του 1987, με το ομότιτλο κομμάτι να στέλνει επίσης χαιρετίσματα στην εξουσία.
Στίχοι-Μουσική: Νικόλας Άσημος

7. Φρενοκομείο η Ελλάς

Κυκλοφόρησε από τη ομότιτλη συλλογή το 1988 και το θυμόμαστε από την ταινία με το Στάθη Ψάλτη "Τρελάδικο Πολυτελείας". Ο τίτλος βέβαια αναφέρεται στην περίφημη φράση του Κωνσταντίνου Καραμανλή του πρεσβύτερου "Η Ελλάς είναι ένα απέραντο φερνοκομείο".

8. Ελένη Βιτάλη - Κιβώτος

Η Ελένη Βιτάλη αποφασίζει να περάσει από την ερμηνεία στη δημιουργία με ένα άλμπουμ που θα την καταξιώσει στη συνείδηση όλης της Ελλάδας. Από "Το Απέναντι Μπαλκόνι" που κυκλοφόρησε το 1989, το τραγούδι "Κιβωτός" που έγραψε με αφορμή τη γέννηση του γιου της έχει από τους πιο διεισδυτικούς στίχους για την κοινωνικοπολιτική κατάσταση της Ελλάδας.

9. Νίκος Παπάζογλου - Αχ Ελλάδα Σ'αγαπώ

Με τη μοναδική ερμηνεία του Νίκου Παπάζογλου και τη σύνθεση Μανώλη Ρασούλη το τραγούδι αυτό είναι ο ύμνος της σύγχρονης Ελλάδας. Από το πολυσυλλεκτικό άλμπουμ του Μ. Ρασούλη "Τα Σκόρπια" που κυκλοφόρησε το 1992. "Χαρά στον Έλληνα που ελληνοξεχνά..."
Στίχοι-Μουσική: Μανώλης Ρασούλης

10. Χάρρυ Κλυνν - Παπαρήγα Μάου Μάου

Το 1992 ο Χάρρυ Κλυνν κυκλοφορούσε τον απόλυτο ύμνο στο ΚΚΕ, στοχεύοντας την Αλέκα Παπαρήγα, ακόμη τότε με λίγα παραπάνω κιλά, που μετά τη διάσπαση έμοιαζε να καταρρέει. Πάντως η πρώην γγ. του ΚΚΕ και αδυνάτισε και έμεινε στο τιμόνι του Περισσού για πολλά χρόνια αυξάνοντας σημαντικά τα ποσοστά του, τουλάχιστον μέχρι το 2012. Τα φωνητικά "ΚΚΕ, ΚΚΕ" είναι ανεπανάληπτα.

11. Λάκης Λαζόπουλος - Παπαθεμελή

Ήταν το 1994, όταν ο Στέλιος Παπαθεμελής, υπουργός Δημόσιας Τάξης στην κυβέρνηση Παπανδρέου πέρασε κοινή υπουργική απόφαση με την οποία υποχρέωνε τα νυχτερινά κέντρα να κλείνουν τις καθημερινές στις 2.00. Όλη η Ελλάδα ξεσηκωνόταν υπό τους ήχους του σατιρικού τραγουδιού του Λάκη Λαζόπουλου και ο λαός έβρισκε φυσικά έναν ακόμη λόγο να ανέβει στο τραπέζι για τσιφτετέλι για το δικαίωμα στο μπουζούκι και το γαρίφαλο.
Στίχοι: Λάκης Λαζόπουλος, Μουσική: Νίκος Δανίκας

12. Μανώλης Ρασούλης - Γεια σου κυρ Εισαγγελέα

Η υπόθεση της σχέσης του Εισαγγελέα Γιώργου Σακελλαρόπουλου με τη Τζένη Χειλουδάκη απασχόλησε τα κανάλια επί σειρά μηνών πίσω στο 1997. Λογικό ήταν να υπάρξει και τραγούδι να συντροφεύσει την υπόθεση δια χειρός Μανώλη Ρασούλη.
Στίχοι: Μανώλης Ρασούλης - Μουσική: Πέτρος Βαγιόπουλος

13. Γιάννης Αγγελάκας - Σιγά Μην Κλάψω

Παρότι εσωτερική αναζήτηση και προσωπικός απολογισμός, το τραγούδι του Γιάννης Αγγελάκα, από το 2005, αποτελεί σαφέστατα μια έντονη κριτική στον τρόπο με τον οποίο η κοινωνία μεταχειρίζεται τους πολίτες της.
Στίχοι-Μουσική: Γιάννης Αγγελάκας

14. Κίτρινα Ποδήλατα - Θα πάρω φόρα

Τα δύο αδέρφια του συγκροτήματος κυκλοφόρησαν ένα τραγούδι έκπληξη για τα δεδομένα τους, με ιδιαίτερα καυστικό στίχο για τα όσα "προέβλεπαν" - το κομμάτι κυκλοφόρησε το 2009 - να έρχονται, με την Ελλάδα να μπαίνει στη δύνη της κρίσης και των μνημονίων. Γίναμε σκλάβοι δέκα τυπάκων, που τον πλανήτη τον κρεμάνε σαν μπρελόκ, θερίζουν πλούτη και σπέρνουν πείνα, θέλουν να δουν να φτύνουμε αίμα στη ρουτίνα!
Μουσική-Στίχοι: Κίτρινα Ποδήλατα