Τρίμηνη παράταση στην προθεσμία οριστικοποίησης των αρχικών εγγραφών στο κτηματολόγιο προβλέπεται με τροπολογία που κατέθεσε το υπουργείο Περιβάλλοντος. Η παράταση δίνεται προς όφελος του Δημοσίου, που θα έχει στη διάθεσή του μερικούς μήνες ακόμα για να καταθέσει αγωγές εναντίον όσων επιχειρούν να καταπατήσουν την περιουσία του.
Παράλληλα μετατίθεται και η μεταφορά της κυριότητας περίπου 35.000 δικαιωμάτων «αγνώστου
ιδιοκτήτη» στο Δημόσιο, μεγάλο ποσοστό των οποίων εκτιμάται ότι είναι... δημόσια που δεν έχουν «δηλωθεί» από τις κρατικές υπηρεσίες.
Η οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών μέσα στο 2018 αφορά τις 21 περιοχές που κτηματογραφήθηκαν πρώτες, στα μέσα της δεκαετίας του ’90. Η διαδικασία αυτή προβλεπόταν αρχικά ότι θα συμβεί σε διάστημα 5 ετών (από την έναρξη λειτουργίας του κτηματολογικού γραφείου), αλλά έχει λάβει διαδοχικές παρατάσεις φθάνοντας πλέον τα 14 έτη.
Η οριστικοποίηση σημαίνει ότι τα στοιχεία του κτηματολογίου είναι πλέον συγκεκριμένα και δεν μεταβάλλονται, ένα βασικό συστατικό στοιχείο του έργου για την ύπαρξη ασφάλειας δικαίου και αξιοπιστίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι αν κάποιος εμφανιστεί μετά την οριστικοποίηση των εγγραφών διεκδικώντας ένα ακίνητο, τότε δεν θα μπορεί να καταθέσει αγωγή εναντίον του Δημοσίου ή άλλου πολίτη, παρά μόνο να διεκδικήσει δικαστικά την αποζημίωσή του.
Οσον αφορά την περίπτωση που σχετίζεται με την τροπολογία, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΚΧΑ τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα (όχι απαραιτήτως ακίνητα, αλλά ενδεχομένως ένα ποσοστό τους) που επρόκειτο να οριστικοποιηθούν μέσα στο 2018 είναι 1.150.000.
Ανάμεσα σε αυτά και περίπου 35.000 ιδιοκτησιακά δικαιώματα που έχουν καταγραφεί ως «αγνώστου ιδιοκτήτη», δηλαδή δεν τα διεκδίκησε κανείς την τελευταία 14ετία. Να σημειωθεί ότι στις συγκεκριμένες περιοχές το ποσοστό αυτό κυμαινόταν στις αρχικές εγγραφές περίπου στο 6%, αλλά μειώθηκε στο μισό μέσω της δικαστικής οδού ή της διόρθωσης προδήλων σφαλμάτων.
Αξίζει όμως να σημειωθεί το εξής: στα 35.000 «αγνώστου ιδιοκτήτη» δικαιώματα περιλαμβάνεται και μεγάλος αριθμός δημοσίων ακινήτων (πλην των δασικών), όπως αδιάθετα οικόπεδα διανομών του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, μεμονωμένα κτίρια κ.ά., καθώς μέχρι το 2013 το Δημόσιο δεν ήταν υποχρεωμένο να «δηλώνει» στο κτηματολόγιο την περιουσία του.
Ετσι, οι φωνές περί... επικείμενης «δήμευσης» ακινήτων είναι μάλλον υπερβολικές, καθώς το ποσοστό των ακινήτων ιδιωτών που θα «περάσουν» με την οριστικοποίηση των εγγραφών στο Δημόσιο θα είναι τελικά μικρό. Αντίθετα η τρίμηνη παράταση, όπως άλλωστε αναφέρει και η τροπολογία, δίνεται προς όφελος του Δημοσίου, καθώς έχει λίγο χρόνο ακόμα για να καταθέσει αγωγές εναντίον ιδιωτών που επιχείρησαν να καταπατήσουν δημόσια ακίνητα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με την ΕΚΧΑ, σε επίπεδο χώρας (στις περιοχές όπου η κτηματογράφηση βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο) τα «αγνώστου ιδιοκτήτη» είναι περίπου 160.000 δικαιώματα και αντιστοιχούν στο 3,34% του συνόλου.
