«Είμαι νεοπροσλαμβανόμενος. Τι μισθό δικαιούμαι; Ποιες είναι οι κρατήσεις για τις ασφαλιστικές εισφορές ώστε να ελέγξω εάν πληρώνομαι σύμφωνα με το νόμο; Πως πληρώνονται οι Κυριακές και οι υπερωρίες μου; Δούλεψα Κυριακή και δεν μου δίνουν ρεπό! Τι ισχύει»; Αυτά είναι μερικά από τα θεμελιώδη και πιο συνηθισμένα ερωτήματα που πολλές φορές απασχολούν τους εργαζόμενους. Επειδή η αγορά εργασίας έχει μετατραπεί σε μύλο που αλέθει δικαιώματα, συγκεντρώσαμε τις επτά απαντήσεις που οφείλουν να γνωρίζουν οι εργαζόμενοι, ανεξαρτήτως ηλικίας.
1. ΒΑΣΙΚΟΣ ΜΙΣΘΟΣ ΓΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ ΑΝΩ ΤΩΝ 25 ΕΤΩΝ: Ο βασικός μισθός της Εθνικής Σύμβασης Εργασίας για νεοπροσλαμβανόμενο υπάλληλο άνω των 25 ετών, χωρίς προϋπηρεσία και χωρίς ειδικότητα, είναι τα 586,08 ευρώ μικτά. Αν είναι παντρεμένος δικαιούται επίδομα γάμου δηλαδή προσαύξηση 10%, άρα 58,6 ευρώ και συνολικό μισθό 644,68 ευρώ.
2. ΚΡΑΤΗΣΕΙΣ: Τα «καθαρά» χρήματα του μισθού είναι αυτά που προκύπτουν μετά την αφαίρεση των ασφαλιστικών κρατήσεων, που είναι για τους περισσότερους 15,5%, ήτοι 6,67% για κύρια ασφάλιση, 3% για επικουρική, ποσοστό 1,83% για τον ΟΑΕΔ (ανεργία), ποσοστό 2,55% για ασθένεια, 1,35% για εργατική εστία (κοινωνικός τουρισμός), 0,10% για λογαριασμό κατάρτισης (ΛΑΕΚ). Για τα βαρέα υπάρχει επιπλέον κράτηση 2,20%.
3. ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι κρατήσεις γίνονται στο βασικό μισθό και όχι στα επιδόματα. Δηλαδή ο παντρεμένος με 644,6 ευρώ, έχει ασφαλιστικές κρατήσεις στα 586,08 ευρώ, οπότε οι καθαρές προ φόρου αποδοχές του διαμορφώνονται ως εξής: 586,08Χ15,5%= 90,84 ευρώ. Οπότε 586,08-90,84=495,25 ευρώ. Σε αυτό το ποσό προστίθεται το επίδομα γάμου 10% που υπολογίζεται όμως στις μικτές αποδοχές των 586,08 ευρώ (58,6 ευρώ). Οπότε το σύνολο των καθαρών αποδοχών είναι 495,25 ευρώ+ 58,6 ευρώ= 553,84 ευρώ.
4. ΕΑΝ Ο ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ ΕΝΑΙ ΚΑΤΩ ΑΠΟ 25 ΕΤΩΝ: Για τους κάτω των 25 ετών ο μισθός είναι 510,95 ευρώ. Και μετά τις ασφαλιστικές εισφορές είναι 431,75 ευρώ (510,95 Χ 15,5%=79,19 ευρώ και επομένως 510,95-79,19=432,75 ευρώ).
5. ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ «ΠΑΓΩΜΕΝΕΣ» ΟΙ ΤΡΙΕΤΙΕΣ ΜΕΤΑ ΤΟ 2012: Το επίδομα τριετιών έχει παγώσει από τις 14/2/2012. Αυτό σημαίνει ότι για όσους είχαν μέχρι τότε συμπληρωμένες τρείς τριετίες (9 χρόνια) σταματάνε εκεί και για την εργασία ή τα χρόνια προϋπηρεσίας που «γράφουν» από 14/2/2012 και μετά, δεν θα έχουν προσαύξηση 10% επί του βασικού τους μισθού. Δηλαδή υπάλληλος με 9 χρόνια ως το Φεβρουάριο του 2012 και σήμερα με 15 χρόνια, δικαιούται επίδομα για τα 9 χρόνια και όχι για τα άλλα 6, δηλαδή για τα χρόνια που δουλεύει μετά το 2012.
6. ΥΠΕΡΩΡΙΕΣ: Οι εργαζόμενοι δικαιούνται αποζημίωση για υπερωριακή εργασία, για νυχτερινή απασχόληση και για εργασία Κυριακής ή Αργίας. Η νομοθεσία προβλέπει προσαύξηση 75% στο ωρομίσθιο για εργασία Κυριακής ή Αργίας, προσαύξηση 25% για νυχτερινή εργασία, προσαύξηση 20% για τις υπερωρίες από τις 40 ως τις 43 ώρες την εβδομάδα, 40% για την υπερωρία από τις 43η ως την 45η ώρα και 80% για τις λεγόμενες «παράνομες» υπερωρίες, δηλαδή πέραν της 46ης ώρας.
7. Οι επιχειρήσεις που λειτουργούν την Κυριακή που είναι υποχρεωτική αργία οφείλουν: α) Σε όσους αμείβονται με ημερομίσθιο, το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο και προσαύξηση 75% που θα υπολογισθεί επί του νομίμου ημερομισθίου τους. Επιπλέον οφείλουν να χορηγήσουν αναπληρωματική ανάπαυση (ρεπό) σε άλλη εργάσιμη ημέρα της εβδομάδας. γ) σε όσους αμείβονται με μηνιαίο μισθό οφείλουν προσαύξηση 75% του νομίμου μισθού τους και αναπληρωματική ανάπαυση, είτε πρόκειται για επιχειρήσεις που υπάγονται στις διατάξεις περί υποχρεωτικής ανάπαυσης την Κυριακή και τις ημέρες αργίας είτε για επιχειρήσεις που δεν υπάγονται στις διατάξεις αυτές.
